Տ. ՅՈՎՍԷՓ Քհնյ. ԳԱԼՍՏԵԱՆ
Թէեւ շուրջ երեսուն տարիներէ ի վեր կը ծառայէր Հայաստանի Աշոցքի շրջանի կարօտեալներուն, եւ ֆրանսացի էր, Յիսուսի Փոքր Քոյրերու ոչ հայկական միաբանութեան մը անդամ, սակայն Յիսուս զինք կոչած էր նուիրուելու տարագիր հայութեան ծառայութեան։ Քոյր Նոէլ այդ ծառայութիւնը սկսած էր Պուրճ Համուտի Սանճագ քէմբէն, ուր Փոքր Քոյրերը հաստատուած էին բաժնելու համար կարօտեալ ժողովուրդին զրկանքն ու տառապանքը, մխիթարելու համար զանոնք եւ օգնելու անոնց։ Այդ բոլորը կատարուեցաւ Քոյր Նոէլի առաջնորդութեամբ։ Այսօր զինք խոր երախտագիտութեամբ կը յիշեն քէմբի երբեմնի բնակիչները, որոնց ակամայ հրաժեշտ տուած էր ան նուիրուելու համար Կիւմրիի 1988-ի պատմական աղէտի զոհերու ծառայութեան։ Իրեն վստահուած էր Հայ Կաթողիկէ Սիւնհոդոսին միջնորդութեամբ՝ Սուրբ Յովհաննէս Պօղոս Բ. Սրբազան Քահանայապետին կողմէ աղիտահար գօտիի բնակիչներուն նուիրուած Տիրամայր Նարեկի հիւանդանոցի ոչ միայն կառուցումին վերահսկելու պարտականութիւնը, ապա անոր տնօրէնի պաշտօնը վարելու առաքելութիւնը։ Անոր կեանքը համայն հայ ժողովուրդին ծառայութեան նուիրում եղաւ։ Զինք կորսնցուցին ոչ միայն Հայաստանի աղիտահար գօտիի բնակիչները այլ համայն հայ ժողովուրդը։
Ստորեւ Տէր Յովսէփ քհնյ. Գալստեանի վկայութիւնը նուիրուած հոգելոյս Քոյր Նոէլի յիշատակին։
«Ես ընտրեցի ապրել ժողովրդի մէջ՝ աղօթքով»
2019թ. Յուլիսի 22-ին, ժամը 00:30-ին Ֆրանսայում վախճանուել է քոյր Նոյել Լոքաթելլին: Սա մի գոյժ է, որ մեծ տխրութիւն է յատկապէս Հայաստանի Աշոցքի տարածաշրջանում գտնուող Տիրամայր Նարեկի հիւանդանոցի աշխատակիցների եւ շրջակայ տասնեակ համայնքների բնակիչների համար, որոնց մէջ քոյր Նոյելը ապրեց եւ ծառայեց քսանինը տարի:
Քոյր Նոյել Լոքաթելլին ծնուել է 1938. Դեկտեմբերի 24-ին, Ֆրանսայում, ներգաղթեալ իտալացիների ընտանիքում: Քսան տարեկանում մտել է Յիսուսի Փոքր Քոյրերի միաբանութիւն: «Աստուած ձեռիցս բռնեց, եւ ես կուրօրէն Իրեն հետեւեցի» պատմում էր քոյր Նոյելը: Վանք մտնելուց մէկ ամիս յետոյ ուղարկուել է Պէյրութ՝ Սանճագ հայկական գաղթավայրը, որտեղ երեսուն տարի ապրել եւ ծառայել է Ցեղասպանութիւնը վերապրած հայերի մէջ, ինչպէս մէկ ընտանիքում: Այդ ընթացքում քոյր Նոյելը մի քանի անգամ այցելել է Հայաստան եւ ցանկութիւն է ունեցել ծառայելու Հայաստանում, ինչն իրականութիւն դարձաւ 1991թ., երբ Աշոցքում Սբ. Յովհաննէս Պօղոս Բ. Սրբազան Քահանայապետի կողմից, 1988-ի երկրաշարժից աղիտեալ Շիրակի մարզին որպէս նուէր, կառուցուեց «Տիրամայր Նարեկի» հիւանդանոցը, ուր եւ քոյր Նոյելն ուղարկուեց ծառայութեան պապական նուիրակ Գուջերոթիի կողմից:
«Այսպէս, պէտք է պատրաստ լինես ընտրելու այն աղքատ եւ լքուած վայրերը, ուր ոչ ոք չի ուզում գնալ: Պէտք է աշխարհում գտնես մի հեռաւոր անկիւն, ուր ապրում են փոքրաթիւ մարդիկ, որոնցով ոչ ոք չի զբաղւում, եւ ոչ ոք չի ուզում գնալ եւ ասել նրանց, որ Յիսուս իրենց էլ է սիրում, իրենց համար էլ չարչարուեց ու մեռաւ Խաչի վրայ», ասում էր քույր Նոյելը 2014թ.-ի Հոկտեմբերի 2-ի հանդիսաւոր արարողութեան ժամանակ, երբ ՀՀ-ում Ֆրանսայի դեսպան Անրի Ռենոն իրեն պարգեւատրեց Ֆրանսայի բարձագոյն պետական պարգեւով՝ «Պատուոյ լեգէոն» շքանշանով, Ֆրանսայի նախագահ Ֆրանսուա Օլանտի որոշմամբ: Այսպիսի գնահատականի արժանացած այս խոնարհ, փոքրամարմին, աղօթասէր միանձնուհին, որպէս իր երախտիքի խօսք, ասաց հետեւեալը.
«Ես պարգեւի համար չեմ աշխատում, այլ՝ Աստուծոյ համար: Խոնարհութեամբ ընդունում եմ այս պարգեւը, որը շատերը պէտք է ստանան, բայց չեն ստանում, որովհետեւ ծածկուած են մնում: Կարեւորն այն է, որ մեր աշխատանքով Յիսուս ներկայ լինի ժողովրդի մէջ: Ես ընտրեցի ապրել ժողովրդի մէջ՝ աղօթքով: Ինձ շնորհուած պատւոյ այս շքանշանին արժանի չեմ, քանի որ յատուկ մի բան չեմ արել՝ դրան արժանանալու համար»:
Քոյր Նոյելը գրեթէ երեսուն տարի լռութեան մէջ, խոնարհութեամբ աշխատեց՝ ճիշդ ինչպէս Յիսուս՝ Նազարեթում, Սուրբ Յովսէփի արհեստանոցում: Քոյր Նոյելը որպէս բուժքոյր օգնում էր հիւանդանոցի բժիշկներին, աղօթում նրանց եւ հիւանդների համար, խնամում նրանց, իտալացի ընտանիքներից նուիրատուութիւններ հայթայթում՝ Աշոցքի գիւղերի անապահով բնակիչների համար, օգնում նրանց ինչպէս կարող էր, հիւանդանոցում բուժանձնակազմի եւ բնակիչների համար կազմակերպում էր ամէնշաբաթեայ աղօթքներ, հրաւիրում քահանաներին՝ մատուցելու Սուրբ Պատարագ, կատարելու մկրտութիւններ եւ այլ խորհրդակատարութիւններ: Քսանինը տարիների նրա գործունէութիւնը բաւական հարուստ է: Քոյր Նոյելի մասին լաւագոյն վկայութիւնները կարող են տալ այն բազում ընտանիքները, հիւանդները, ովքեր շփուել են նրա հետ եւ մեծ օգուտներ քաղել՝ ամէն տեսանկիւնից:
Հայաստանի, Վրաստանի, Ռուսաստանի եւ Արեւելեան Եւրոպայի հայ կաթողիկէ առաջնորդութիւնը կիսում է այս ընդհանուր ցաւը՝ սիրելի քոյր Նոյելի մահուան կապակցութեամբ եւ բոլոր նրան ճանաչողներին հրաւիրում Յուլիսի 28-ին մասնակցելու Գիւմրիի Սրբոց Նահատակաց կաթողիկէ մայր տաճարում մատուցուելիք Սուրբ եւ Անմահ Պատարագին, որ պիտի մատուցուի քոյր Նոյել Լոքաթելլի դիտաւորութեամբ, ձեռամբ Արհ. Տ. Ռաֆայէլ Արքեպս. Մինասեանի:
Յիշատակն արդարոց օրհնութեամբ եղիցի:
23/07/2019