ՀԱԼԷՊ

Հալէպի մէջ այսօր մօտ 20 հազար Հայ կ’ապրի

Բերիոյ Հայոց թեմի տուեալներուն համաձայն, Հալէպի մէջ այս պահի դրութեամբ շուրջ 20 հազար հայ կ’ապրի:

Այս մասին փետրուար 13-ին ՀՀ սփիւռքի նախարարութեան մէջ նախարար Հրանոյշ Յակոբեանի ղեկավարութեամբ տեղի ունեցած սուրիահայերու հիմնախնդիրները համակարգող միջգերատեսչական յանձնաժողովի հերթական նիստի ժամանակ ըսաւ ՀՀ արտաքին գործոց նախարարի տեղակալ Արմէն Պապիկեան:

Անոր խօսքով` Դամասկոսի մէջ կը բնակի 3000, Լաթաքիա, Քեսապի ծովափնեայ շրջաններուն մէջ` 3000-3500, Գամիշլի` 3000, մնացած բնակավայրերուն մէջ` 3000 – 4000 սուրիահայ: «Այս թիւերը կայուն չեն եւ կարող են փոփոխութեան ենթարկուել մի շարք գործօններից ելնելով»,-ըսաւ Պապիկեան:

Ան նշեց, որ Սուրիոյ բնակչութիւնը մինչ պատերազմը կը կազմէր 24.5 միլիոն, այժմ` 17- 18 միլիոն: «7 միլիոնը համարւում է ներքին տեղահանուած, 13.5 միլիոնը ունի մարդասիրական օգնութեան կարիք, որից 4.5 միլիոնը բնակւում է դժուար հասանելի վայրերում կամ շրջափակման մէջ»,- աւելցուց ան:

Սուրիոյ այն տարածքներուն մէջ, ուր կը պահպանուի հրադադարի կարգը, դրական տեղաշարժ կը նկատուի կենցաղային պայմաններու բարելաւման առումով: Ահաբեկիչներու ձեռքին մէջ կը գտնուէին Դամասկոսը մատակարարող ջրամբարները եւ ատոնց գրաւումը կառավարական ուժերուն կողմէ որոշակի առումով թեթեւացուց ջրամատակարարումը այնտեղ: «Սիրիայի բնակչութեան մեծագոյն հատուածը գտնւում է ծայրայեղ ծանր վիճակում: ՄԱԿ-ի տուեալների համաձայն` բնակչութեան 50 տոկոսը համարւում է բռնի տեղահանուած, երկու երրորդը` խիստ կարիքաւոր: Կիսաքանդ վիճակում է գտնւում 1000, լիովին ոչնչացուած 100, մասնակի աւերածութեան ենթարկուած 800 տուն-շինութիւն, 3000 խանութ, վաճառատուն կայ Սիրիայում, որոնք կողոպտուած են, այրուած, կամ կիսաքանդ վիճակում»,-ըսաւ արտաքին գործոց նախարարի տեղակալը` աւելցնելով, որ կը շարունակուի սուրիահայութեան արտագաղթը դէպի Գանատա, Աւստրալիա, Հայաստան:

Հայաստանի արտաքին գործոց նախարարութիւնը սփիւռքի նախարարութեան հետ միասին կը շարունակեն աջակցութիւն ցուցաբերել այն սուրիահայերուն, որոնք ցանկութիւն կը յայտնեն գալ Հայաստան: Հալէպի մէջ կը շարունակէ գործել միակ հիւպատոսութիւնը, որ կը շարունակէ ամենօրեայ կարգով տեղեկատուութիւն տրամադրել Հալէպի մէջ եւ անոր շուրջ ստեղծուած իրավիճակին մասին:

 

Հայաստան 40 թոն մարդասիրական օգնութիւն  եւս ուղարկեց Սուրիա

Հայաստանի Հանրապետութիւնը, hախագահ Սերժ Սարգսեանի յանձնարարութեամբ եւ Ռուսաստանի աջակցութեամբ արդէն երկրորդ անգամն է, որ մարդասիրական օգնութիւն կ’ուղարկէ Սուրիա:

Արդարեւ, փետրուար 14-ին սննդամթերքով եւ առաջին անհրաժեշտութեան իրերով բեռնուած ինքնաթիռը Սուրիա մեկնած է Երեւանի «Էրեբունի» օդանաւակայանէն եւ վայրէջք կատարած Սուրիոյ Լաթաքիա քաղաքի օդակայանը: Մարդասիրական օգնութիւն տեղափոխող ինքնաթիռին ուղեկցած են ՀՀ պաշտպանութեան, սփիւռքի եւ արտակարգ իրավիճակներու նախարարութիւններու ներկայացուցիչներ:

Հալէպի մէջ ՀՀ փոխհիւպատոս Արմէն Գէորգեան «Հայերն այսօր»ի հետ զրոյցին ըսած է, որ օգնութիւնը, հիմնականին մէջ` սննդամթերք եւ առաջին անհրաժեշտութեան իրեր, նախատեսուած է ինչպէս հայկական համայնքի անդամներուն համար, այնպէս ալ` Սուրիոյ ժողովուրդին:

«Օգնութեան մօտ 50 տոկոսը կ’ուղարկուի Հալէպ, իսկ միւս մասը` Լաթաքիա, Դամասկոս, Քեսապ եւ Թարթուս քաղաքներ: Ինչպէս նախորդ անգամ, այս անգամ եւս մարդասիրական օգնութիւնը պիտի բաժնուի Սուրիոյ հայկական համայնքային եւ հոգեւոր կառոյցներու օգնութեամբ» նշած է Արմէն Գէորգեան ու աւելցուցած է, որ «նման քայլը շատ կարեւոր է երկու երկիրներու յարաբերութիւններուն մէջ։ Նախորդ անգամներուն փորձը ցոյց կու տայ, որ Հայաստանի իշխանութիւններու նման վերաբերմունքը բարձր գնահատանքի կ’արժանանայ Սուրիոյ պետութեան կողմէ: Շատ կարեւոր կը համարուի, որ այս ծանր պահուն Հայաստան Սուրիոյ ժողովուրդին կողքին է»:

Խօսելով Սուրիոյ մէջ, մասնաւորապէս` Հալէպի, տիրող իրավիճակին մասին` փոխհիւպատոսը ըսած է, որ աւելի լաւ է, քան 3 ամիս առաջ. «Անվտանգութեան առումով իրավիճակը համեմատաբար լաւ է, միայն տնտեսական պայմանները մտահոգիչ են, ելեկտրականութեան, ջուրի, կազի խնդիր դեռ կայ»:

Սուրիական հակամարտութենէն տուժած բնակիչներուն մարդասիրական օգնութիւն ուղարկելու նպատակով ՀՀ կառավարութիւնը պահեստային ֆոնտէն յատկացուցած է աւելի քան 46 միլիոն դրամ: Գումարը նուիրաբերութեան կարգով փոխանցուած է «Հայաստան» Համահայկական Հիմնադրամին` մարդասիրական օգնութիւն ցուցաբերելու համար անհրաժեշտ ապրանքներ ձեռք բերելու նպատակով:

ՀՀ նախագահի յանձնարարութեամբ սուրիական հակամարտութենէն տուժած բնակիչներուն աջակցելու համար անցեալ տարուան Հոկտեմբեր 3-ին, ապա 5-ին Երեւանէն Սուրիա մեկնած էր մարդասիրական օգնութիւն տեղափոխող երկու օդանաւ: Հայաստանի Հանրապետութեան մարդասիրական օգնութեան բեռներուն վրայ մակագրուած էր. «Խաղաղութեան ջերմ մաղթանքներով Հայաստանէն` Սուրիոյ եղբայրական ժողովուրդին»:

 

Պետրոս Արք. Միրիաթեան երախտագիտութիւն կը յայտնէ Հայաստանի Հանրապետութեան

Հայ Կաթողիկէ Համայնքի պետ Արհի. Տէր Պետրոս Արք. Միրիաթեան փետրուար 19-ին այցելած է Հայաստանի Հանրապետութեան կողմէ ուղարկուած մարդասիրական օժանդակութեան հասած վայրը՝ Հալէպի Ս. Աստուածածին եկեղեցի։

Հալէպի «Գանձասար» շաբաթաթերթին փոխանցած տեղեկութիւններով՝ Պետրոս Արք. Միրիաթեան իր ջերմ երախտագիտութիւնը յայտնած է Հալէպի մէջ Հայաստանի Հանրապետութեան գլխաւոր հիւպատոսին եւ արտակարգ իրավիճակներու նախարարութեան ներկայացուցիչ գնդապետ Պաւել Կէօզալեանին, ինչպէս նաեւ ռուս զինուորներուն՝ Սուրիոյ ժողովուրդին իրենց աջակցութեան համար։

 

ՎԱՏԻԿԱՆԻ ՆԵՐԿԱՅԱՑՈՒՑԻՉՆԵՐՈՒՆ ԱՅՑԵԼՈՒԹԻՒՆԸ ՀԱԼԷՊ

18-23 յունուարին Հալէպ այցելած են Դամասկոսի մօտ պապական նուիրակը՝ կարդինալ Մարիօ Զենարի եւ Վատիկանի մարդկային զարգացման ծառայութեան յանձնաժողովի քարտուղար Տալ Թոսօ Եպիսկոպոսը։ Սուրբ Աթոռի ներկայացուցիչներու առաջին պաշտօնական այցելութիւնն էր Հալէպ՝ քաղաքի յարաբերաբար խաղաղեցումէն ետք։

Վատիկանի ձայնասփիւռին կատարած մէկ յայտարարութեան մէջ ակնարկելով 23-24 յունուարին Ասթանայի մէջ (Ղազախստան) տեղի ունեցած խաղաղութեան բանակցութիւններուն, Կարդինալ Զենարի ըսած է որ «պէտք է զօրակցիլ խաղաղարար ամէն նախաձեռնութեան։ Ասիկա դրական քայլ մըն է»։

Խօսելով Հալէպի քաղաքային բնակչութեան վիճակի մասին, պապական նուիրակը ըսած է. «Կարիքները հսկայական են։ Կրցանք այցելել քաղաքին արեւելեան մասը, որ ամբողջութեամբ իսլամական գօտի մըն է։ Քարիթասին հետ բացինք նպաստաբաշխումի եւ օգնութեան կեդրոն մը՝ բոլորին համար անխտիր, առանց ցեղային կամ կրօնական խտրութեան։ Այս մասին մէջ աղքատութիւնը շատ մեծ է։ Կը բաւէ տեսնել քանդումները։ Բառերով կարելի չէ արտայայտել այն ինչ որ զգացի այդ քանդումներուն դիմաց, որոնք հետեւանքն են ահռելի կռիւներուն…»։

Սուրբ Աթոռի պատուիրակութիւնը այցելած է նաեւ Սեպրինկի գաղթակայանը, օդանաւակայանին կողմը։ «Շատ ցնցուեցանք տեսնելով մանաւանդ մանուկներ եւ կիներ, որոնց թիւը շուրջ 5000 է եւ որոնք ամէն ինչի կարիքը ունին։ Սուրիացի մանուկները ահաւոր ողբերգութիւն մը կ’ապրին։ Վստահաբար անոնք պիտի ըլլան հաշտութեան եւ խաղաղութեան առաջին պատգամաբերները» ըսած է կարդինալ Զենարի։ Ան նշած է որ քրիստոնեայ մարդասիրական կազմակերպութիւններու կողքին կարգ մը միջազգային կազմակերպութիւններ ալ ներկայ են Հալէպի մէջ։

Քաղաքին իսլամ եւ քրիստոնեայ բնակչութիւնը մեծ երախտագիտութեամբ դիմաւորած է Վատիկանի պատուիրակութիւնը։ «Ասիկա մեծ երախտագիտութիւն մըն է Ֆրանչիսկոս Պապին հանդէպ, որովհետեւ ամէն մարդ գիտէ թէ Պապը ինչ ըրաւ եւ կը շարունակէ ընել Սուրիոյ մէջ հաշտութեան եւ խաղաղութեան համար» ըսած է Կարդինալը, շարունակելով. «Հանդիպումներ ունեցանք զանազան կրօնապետերուն հետ, նաեւ Հալէպի միւֆթիին հետ։ Զիս տարին տեսնելու հռչակաւոր մզկիթը որ քանդուած է, եւ հոս իսլամ բարձրաստիճան ներկայացուցիչ մը մեզի բացատրեց թէ անխտիր ամէնքը տառապեցան Հալէպի ահաւոր պատե-րազմէն»։ Հոս, այս մզկիթին մէջ քրիստոնեայ երիտասարդ զինուորական մը ինկաւ» ըսած է ան։

«Ժամ մը առաջ – շարունակած է պատմել Կարդինալ Զենարի – այցելած էինք ամբողջութեամբ քանդուած աւետարանական եկեղեցիին վայրը։ Հովիւը մեզի ըսաւ որ փլատակներուն տակ դեռ եւս թաղուած են չորս իսլամ զինուորականներ, որոնք եկեղեցին կը պաշտպանէին։ Շատ յուզիչ էր օրինակը քրիստոնեաներու որոնք սպաննուած են իբրեւ զինուոր իրենց ծառայութեան ընթացքին մզկիթի մը մէջ եւ կան նաեւ հակառակ օրինակները»։

Պապական պատուիրակութեան ամէնէն տպաւորիչ պահերէն մէկը եղած է Աղօթքի Շաբթուան առիթով կազմակերպուած էօքիւմենիք արարողութիւնը։ «Եկեղեցին լեցուն էր ծայրէ ծայր եւ հոս եւս տեսանք միութեան գեղեցիկ նշան մը, որ մեծ նպաստ մը պիտի ըլլայ հաշտութեան եւ խաղաղութեան ուղղութեամբ» ըսած է պապական նուիրակը։